İkincil Piyasa Nedir, Ne Anlama Gelir 2024

İkincil piyasa, finansal enstrümanların ilk satışının ardından gerçekleşen işlemlerin yapıldığı ve yatırımcılar için önemli bir platform sunan kritik bir piyasa türüdür. Hisse senetleri, tahviller ve diğer yatırım araçlarının alınıp satıldığı bu piyasada, yatırımcılar ve kurumlar sermaye kazanmak, risk yönetimi yapmak ve yatırım hedeflerine ulaşmak için işlem yaparlar. Bu blog yazısı, ikincil piyasanın işleyişini, bu piyasada işlem gören finansal enstrümanları ve yatırımcılara sağladığı avantajları ve dezavantajları detaylarıyla ele alarak, finansal piyasalar hakkında derinlemesine bir anlayış sunar. İkincil piyasada işlem yaparken dikkate almanız gereken stratejileri, analiz yöntemlerini ve risk yönetimi tekniklerini öğrenerek, başarılı bir yatırımcı olma yolunda önemli bir adım atabilirsiniz. Bu sayede, finansal geleceğinizi şekillendiren bilinçli ve doğru kararlarla, yatırım portföyünüzü güçlendirebilirsiniz.

Ekonomide İkincil Piyasa Nedir?

İçerik Rehberi

Bilindiği üzere piyasalar yatırımcılara çeşitli platformlar aracılığı ile yatırım araçlarını sergilemektedir. İster hisse senedi olsun ister emtia olsun her türlü yatırım aracı çeşitli piyasalar aracılığı ile yatırımcının hizmetlerine sunmaktadır. Bahsedilen bu yatırım araçları ikincil piyasa olarak adlandırılan piyasalarda arz ve talebe göre işlem yapılmaya açılır.

İkincil piyasa çeşitli kıymetlerin alım ve satımları için oluşturulan piyasalardır. Bu piyasalarda başta hisse senetleri olmak üzere birçok yatırım aracı satışa sunulur. Söz konusu bu piyasalar şirketlerin hisse senetlerinin ve borçlanma senetleri araçlarının listelendiği piyasalardır. Kısaca ihraç edilmiş yatırım araçları ikincil piyasaları oluşturuyor diyebiliriz. Bu piyasalara en iyi örnek Borsa İstanbul ve diğer borçlanma araçlarıdır.

İkincil piyasalarda yatırımcılar için likidite imkânı vardır. Bu piyasada oldukça yüksek bir hacim olduğu için yatırımcıların ceplerinden çıkan maliyet de bir o kadar azalır.

İkincil Piyasaların Yatırım Araçları Nelerdir?

İkincil piyasalarda işlem yapmaya karar veren yatırımcılar bu piyasalarda hangi yatırım ürünlerine yatırım yapılabileceğini merak ediyor. Ülkemizde ikincil piyasalarda doğrudan ya da aracı kurumları vasıtasıyla işlem yapılabilen yatırım araçları şu şekilde sıralanabilir;

Hisse Senetleri
Tahviller
İmtiyazlı hisse senetleri
Hazine bonoları gibi araçlar ikincil piyasada alım satım yapılabilen yatırım araçlarıdır.

Daha önce de belirttiğimiz üzere İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ikincil piyasa içerisinde yer almaktadır. Borsa İstanbul içerisinde bulunan ve yatırım imkânı sunan pazarlar şu şekilde sıralanabilir;

Ulusal pazar
İkinci ulusal pazar
Fon pazarı
Yeni Ekonomi pazarı
Gözaltı pazarı

Birçok kişi ikincil piyasada alım satım yapılabilen bu yatırım araçlarını gördükten sonra birincil piyasa ile bu kavramı karıştırabilmektedir. Aslında bu yatırım araçlarının neredeyse hepsiyle birincil piyasada karşılaşmak mümkündür. Ancak bu iki piyasa arasında önemli bir fark vardır. Eğer bir yatırım aracı herhangi bir piyasaya ilk kez giriş yapıyorsa bu piyasa birincil piyasa olarak adlandırılır. Örneğin bir şirket yatırımcılarla hisse senetlerini paylaşıyorsa ve bunu ilk kez yapıyorsa bu piyasa birincil piyasayı oluşturmaktadır.

Eğer bir yatırım aracı (hisse senetleri tahviller vs.) uzun sürelerdir piyasadaysa ve yatırımcılar arasında işlem görüyorsa bu piyasa ortamı ikincil piyasa olarak adlandırılır. Buna da en iyi örnek olarak birçok piyasada hisse senetleri ve tahvillerin alınıp satılması gösterilebilir. Özetle ikincil piyasa yatırımcılar arasındaki değiş tokuşu gösteriyor diyebiliriz.

İkincil Piyasalarda Fiyat Nasıl Oluşur?

İkincil piyasalardaki fiyat değişimi borsalardaki bilinen fiyat hareketleri ile benzerlik göstermektedir. Piyasalarda aktif olarak yatırımcılar tarafından alınıp satılan hisse senetleri, yatırım fonları vs. arz ve talep arasındaki denge ile fiyat belirlenir. Herhangi bir yatırım aracının değerinin artacağı düşünülüyorsa yatırımcılar tarafından aşırı alım gerçekleşeceği için ikincil piyasada hisse senetleri gibi yatırım araçlarının değeri artar.

Eğer herhangi bir yatırım aracının değerinin azalacağı düşünülüyorsa yatırımcılar arasındaki aşırı satımdan dolayı ikincil piyasada hisse senetleri tahviller vb. Yatırım araçlarının değeri azalır. Yani kısada ikincil piyasada işlem yapılan yatırım enstrümanlarının arz talep dengesi fiyatları oluşturur. Piyasalarda işlem gören menkul kıymetlerden hangisi olursa olsun tamamen yatırımcıların psikolojisi ile fiyatları belirlenir. Bu durumda ikincil piyasada yatırım yapan kişilerin spekülatif hareketlere dikkat etmesi önerilmektedir.