2024 Yılında Borsa Endeksi Neden Düştü (Kasım)

Bu yazımızda Borsa İstanbul’da yatırım yapan yatırımcılar için borsa endeksi neden düştü sorusunun cevabını arayacağız.

Borsa Endeksi Neden Düştü, Borsa Endeksini Neler Bekliyor?

İçerik Rehberi

Borsa endeksinde neden düşüş yaşandığına bakmadan önce borsa endeksinin ne anlama geldiği konusunda bilgi sahibi olunmalıdır. Endeks herhangi bir piyasadaki üretim, fiyat, maliyet vs. gibi etmenlere bağlı olarak belirlenen verilerin oransal olarak ifade edilmesidir diyebiliriz. Borsa endeksi ise hisse senetlerinin bulunduğu endeksleri ifade etmektedir. Örneğin BİST 100 endeksi ülkemizdeki en değerli 100 hisse senedinin bulunduğu endeksi ifade etmektedir.

Bu kavram ülkemizde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ya da bilinen diğer adıyla Borsa İstanbul için geçerli olmaktayken yurt dışında o ülkeye ait piyasalar için geçerli olmaktadır.

Bu endekslerde açılış ve kapanışa göre hisse senetlerinin hareketleri oransal verilerin oluşmasını sağlar. Bu kavram önemli bir kavram olduğu için hisse senedi yatırımcıları yatırım yaptıkları ülkelerdeki borsa endekslerinin yükseliş ve düşüş hareketlerini yakından takip etmektedir. Bu sebeple son birkaç aydaki düşüşler nedeniyle birçok kişi borsa neden düştü şeklinde sorular yöneltmeye başlamıştır. Ayrıca unutulmaması gerek ki Borsa İstanbul yanı sıra sektör endeksleri ve bankacılık endeksi gibi başka endeks kavramları da vardır.

Borsa Endeksi Neden Düşüyor?

Borsa endekinde neden değer kaybı yaşanıyor, altta yatan temel sebepler nedir şeklindeki soruların cevabını vermeden önce belirtmeliyiz ki bir ülkenin borsa endekslerindeki fiyat hareketi o ülkenin ekonomik durumu ile doğru orantılıdır. Örneğin ülkemizin genel piyasa durumu olumlu yöndeyken Borsa İstanbul endeksleri de olumlu yönde hareket ederken piyasa koşulları olumsuz yönde ilerlerken Borsa İstanbul endeksleri de genellikle olumsuz bir ivme yakalar. Bu durum diğer küresel piyasalarda da aynı şekilde devam eder.

Borsa neden düştü sorusuna uzman ekonomistlerin birçoğu FED olarak da bilinen ABD Merkez Bankası’nın enflasyon ve faiz konularında aldığı kararların etkili olduğunu söylüyor. Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (FED) varlık alımları konusunda azalma olması yönünde çalışma yürütmesi birçok borsa yatırımcısının aşırı satım yapmasına neden oluyor. Son durum halen FED’in satış baskı yaratmasına neden olduğu için Borsa endekslerinde düşüş söz konusu.

Yaşanan bu satış baskısından dolayı birçok hisse senedi değer kaybetti. Bu nedenle de borsa endekslerinde düşüş hala devam ediyor. Bu düşüşün tüketici güven endeksinde değişim olmadığı sürece bir miktar daha devam edeceği düşünülüyor. Bir önceki kapanışa (BİST 100) göre yüzde 1.45 oranında bir artış söz konusu olsa da genel tabloya baktığımızda endekslerde fiyat hareketinin aşağı yönde olduğunu görebiliriz. Uzmanlar Amerika Birleşik Devletleri yöneticilerinden ve FED toplantılarından gelecek son dakika haberlerinin bu fiyat yönünü değiştirebileceğini düşünüyor.

Ekonomistler ilerleyen günlerde açıklanacak enflasyon verilerine ve beraberinde gelecek olan fiyat hareketlenmelerine kesinlikle duyarlı olunması gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca BİST yorumcuları ilerleyen bu süreç için emtiaların sergileyeceği fiyat hareketlerinin de takip edilmesini önermektedir.

Borsa Endeksinin Düşüşü Hisse Senetlerini Nasıl Etkiliyor?

Bilindiği üzere ülkemizde yer alan BİST 100 gibi piyasalar da dahil olmak üzere bütün piyasalarda fiyat hareketliliği yatırımcıların davranışlarını göre belirleniyor. Yani açılan herhangi bir yatırım enstrümanının grafiğinde görülen bütün fiyat dalgalanmaları yatırımcıların psikolojisini etkilemektedir. Bu da herhangi bir yatırım aracında yükseliş olurken yatırımcıların aşırı alım yapmasına neden olurken düşüş olurken de yatırımcıların aşırı satış yapmasına neden oluyor.

Örneğin BİST 100 endeksi için konuşacak olursa bu piyasada X şirketinin olduğunu varsayalım. Bu hisse senedine yatırım yapan kişiler BİST 100 endeksini takip ettiğinde düşüşün geldiğini görünce yatırımcı psikolojisi ile hareket ederek satış yapmaya başlar. Bu da zamanla borsa endeksinde düşüşe ve dolaylı olarak da diğer hisse senetlerinde satış yaşanmasına neden olmaktadır.

Yatırımcıların toplu bir şekilde göstermiş olduğu hareketler zamanla yeni düşüşlere zemin hazırlayabilir. Fakat bunlar minör etmenlerdir. Ülkelerin genel piyasa durumları endekslerin değerlerini belirleyen en önemli etkenlerdir. Ayrıca unutulmaması gerek ki şirketlerin bireysel olarak sergileyeceği performanslar hisse senetlerinin en az oranda etkilenmesine yardımcı olacaktır.